Misha Mengelberg

No English text yet. Do you want to help us with a translation? 

Misha Mengelberg

pianist, componist

Geboortejaar  : 1935
Geboorteplaats : Kiev, Rusland 

In het Porem van Mokum omdat hij samen met kompaan Han Bennink (drums) als de grondlegger geldt van Nederlandse improvisatiemuziek met als boegbeeld zijn orkest Instant Composers Pool.

I

In het voorjaar van 1998 had ik de kans Misha te ontmoeten. Wij troffen elkaar Bodega Keyzer aan de Van Baerlestraat, pal naast het Concertgebouw. Vrijwel het gehele gesprek ging over stoppen met roken. Misha was gestopt als gevolg van een hartprobleem en ik was gestopt omdat ik een interview met een sigarettenfabrikant had gelezen die roken als een activiteit ‘voor de jeugd en de dommen’ betitelde. Ik wilde graag een opname maken met Misha zonder enige voorbereiding en volledig geïmproviseerd. Misha stemde onmiddellijk in en de rest van het gesprek ging over hoezeer hij Papagaaien haatte. In de drie jaar die volgden – dat was tussen 1998 en 2001 – maakten we twee albums en gaven concerten in Nederland, Duitsland en Frankrijk.

II

Ik woonde in die jaren in de Leidsche buurt en keek vanaf mijn raam uit op het Schaakcafé, een legendarische plek in Amsterdam waar spelers van divers niveau aanschoven of toekeken. Misha was een fervent schaker en gevreesd onder musici waar dit spel grote populariteit geniet. Ik heb het nooit aangedurfd Misha uit te dagen, maar vond een muzikale equivalent: contrapunt. Met deze term word het verband aangeduid tussen twee of meer onafhankelijke stemmen die zich op velerlei wijze kunnen ontwikkelen, vaak vergeleken met de wetten van logica en schaak. Uiteraard verloor ik alle spelletjes die ik op het podium inzette kansloos.

III

Tijdens een onderbreking van de opname vertelde Misha me hoe hij als tiener een concert van het legendarische Duke Ellington Orkest in het Concertgebouw had bezocht. Aan het eind van de pauze, nog voor iedereen weer terug naar zijn plaats was gegaan kwam Duke al op en begon onmiddellijk te spelen terwijl zijn orkest langzaam aan het podium opliep. Toen het orkest compleet was zette Duke het eerste stuk in. Naast de niet geringe kwaliteiten van het orkest maakte vooral dit moment diepe indruk op Misha. Sinds deze uiteenzetting van Misha was mij duidelijk hoe groot de binding was tussen het orkest van Duke Ellington en de Instant Composers Pool, zowel in klank als in attitude.

Voorgedragen door : Saskia de Rooy
Portret   : Saskia de Rooy
Sponsor         : 
Verteller         : Yuri Honing 
Foto         : Koos Baaij