porem van mokum: Ellen Kapteijn

English text available > scroll down

Ellen Kapteijn

tv-redacteur

Geboortejaar : 1963

Geboorteplaats : Amsterdam

In het Porem van Mokum omdat zij in haar werk en daarbuiten achter de ziel van mensen kijkt

Is overal en nergens te vinden, want juist de ‘uitvluchtmogelijkheden in de stad maken het wonen draaglijk’.

Vrienden noemen me wel een herbergier omdat ik om de haverklap logés heb en regelmatig onderdak bied aan kennissen die in een lastig parket zitten. Ik vind het belangrijk dat ze een plek hebben om bij te komen. Ik heb op verschillende plekken gewoond, vastigheid en zekerheid in Nederland benauwden me. Ik deed alles wat er op mijn pad kwam: ik werkte als au pair gewerkt in Parijs, in een hotel in Spanje, als hondenoppasser in Rome, in een restaurant op Sardinië, in de audiovisuele business in Canada, als vertaalster en geluidstechnicus in Duitsland en in een diamantenfabriek in Jeruzalem. Maar op een zeker moment dwongen omstandigheden mij na te denken over de toekomst. Nu heb ik alweer twaalf jaar een eigen huis en een vaste baan.

Mijn wieg stond in de Jordaan. Toen ik drie maanden was, verhuisden we naar de Indische buurt en van mijn zevende tot mijn zeventiende woonde ik in Hilversum. Thuis heb ik me daar nooit gevoeld. Mijn broer en ik hadden een Amsterdams accent en waren vreemde snuiters in wat toen voor ons als een dorp voelde. Sommige ouders hadden liever niet dat hun kinderen met ons speelden. We durfden te veel en waren te bijdehand. Dat verschil tussen Amsterdammertjes en kinderen daarbuiten is er nog steeds. Na zo'n zeventien jaar af en aan in het buitenland verbeleven te hebben, was het voor mij duidelijk dat ik in Amsterdam hoorde. Toch twijfel ik daar inmiddels weer aan. Voor langere tijd op één plek blijven, maakt me onrustig. Ik voel mij in eerste instantie Europeaan, dan Amsterdammer en dan Nederlander. Amsterdam is wel een plek waar je kunt zijn wie je bent.

III

Amsterdam heeft door de eeuwen heen de naam gehad van een veilige haven Mensen die vervolgd warden, zijn opgenomen. Als je iets te bieden hebt, mag je hier zijn. Maar de Jodenvervolging is het inktzwarte hoofdstuk uit de geschiedenis van Amsterdam. Een onuitwisbare schandvlek. Ik vind het echt ongelooflijk dat dit hier heeft kunnen gebeuren, dat deze mensen niet beschremd zijn. Ik ken mensen die moesten vluchten of onderduiken,. Verhalen die door merg en been gaan. Het klopt niet met het karakter van de stad. Godzijdank waren er ook dappere Amsterdammers die wel geholpen hebben. Ik ben blij dat er ieder jaar nog aandacht voor is, dat mag niet afgeschaft worden, want antisemitisme bestaat nog steeds.

Zo’n vijftien jaar geleden ha dik een bijzondere ontmoeting met Jan Wolkers op een Amsterdamse brug. Je mocht op de middelbare school Wolkers voor je lijst lezen en die boeken waren natuurlijk een openbaring. De vrijheid die er uit sprak! Ik werd er zo blij van die man te zien! Ik werk met bekende gezichten en weet dat die over het algemeen met rust gelaten willen worden. Toch heb ik hem vanaf mijn fiets toegeroepen: ‘meneer Wolkers, u bent een gewèldige schrijver!’ Hij straalde en vond het helemaal niet vervelend.

Wat verder mooi is aan Amsterdam? Gewoon, Amsterdam als geheel. Er zijn hier bijvoorbeeld vrij veel parken in vergelijking met andere wereldsteden, dat is een luxe. Maar als ik toch een plek moet noemen: de Henri Polaklaan. Chique, vredig en toch heel Amsterdams. En mijn huis is mijn haven. Als ik de schuifdeuren naar mijn balkon met uitzicht op de binnentuin opendoe, ben ik heel gelukkig.

Voorgedragen door : Saskia Pfaeltzer
Beeldhouwer : Saskia Pfaeltzer

Sponsor : Nog niemand.U?

Interview : Mirjam van der Ploeg

Foto : Koos Baaij

Ellen Kapteijn,

TV editor

Year of birth : 1963

Place of birth : Amsterdam

Taking part in the Face of Amsterdam because: she looks at the person behind the soul both in her work and outside of it

Can be found everywhere and nowhere, because it’s the possibilities to flee the city that

make living there bearable’.

Friends call me an innkeeper because I’ve always got lodgers and regularly give shelter to people I know who are in difficulties. I think it is important that they have somewhere to catch their breath. I’ve lived in many different places, I didn’t want to stay in the Netherland. I’ve worked as an au pair in Paris, in a five-star hotel in Marbella, in a restaurant on Sardinia, in the audio-visual business in Canada, as translator and sound technician in Germany, in a diamond factory in Jerusalem. Whatever came my way. Back then I couldn’t deal with security and certainty. But there comes a time when you have to start thinking about your future. Now have owned my own house for 12 years and have had the same job for 15 years. I feel I’m a European in the first place, then an Amsterdammer and then nothing for quite a bit, then Dutch. Amsterdam is a safe haven, a symbol for who you can and want to be.

My cradle was in the Jordaan, west of the city centre. When I was three months old, we moved to the Indian district in the east of the city and from the age of 7 to 17 I lived in Hilversum. I never felt at home there. My brother and I had a slight Amsterdam accent and in those days, the 1970s, we were exotic. Some parents preferred us not to play with their children. Because we dared to do things they didn’t and were too street wise. There is still a difference between Amsterdam children and children outside the capital. After travelling on and off abroad for 17 years, it became clear to me that I belonged in Amsterdam. Nevertheless, I beginning to have doubts about that. I get restless when I stay in one place for too long.

III

Amsterdam has been a safe haven for many people over the centuries. People who are persecuted are taken in. If you have something to offer, you are welcome. But the persecution of the Jews is a black chapter in Amsterdam’s history. An indelible mark of infamy. Through my work, I have met people who have had to flee or go underground, terrible. I’ve also heard stories from friends and family. I am glad that attention is paid to this every year, that mustn’t stop, anti-Semitism still exists. I find it unbelievable that we didn’t take action to protect these people. It’s not what you would expect from this city. Thank God, there were many brave Amsterdammers who did do something.

Once I saw the writer Jan Wolkers in Amsterdam, that was very special. At secondary school, his books were on our reading list, those books were such an eye opener. The sense of freedom that they evoked! I was so happy just to see this man! I work with many well-known Dutch people and I know that they generally like to be left alone. But, when I saw him, I shouted from my bike: “Mr Wolkers, you are a brilliant writer!” He beamed and didn’t find it annoying at all. That was 15 years ago. What else is great about Amsterdam? I don’t really have a specific spot, but the city in general. But if I do have to name one: the Henri Polak Laan. Chic, peaceful and very much Amsterdam. In addition, Amsterdam has quite a few parks compared to other big cities; that is quite a luxury. And my house is my haven. When I open the sliding doors on my balcony with a view over the garden, I’m intensely happy.

Proposed by : Saskia Pfaeltzer
Sculptor : Saskia Pfaeltzer

Sponsor : Nobody yet. You?

Interview : Mirjam van der Ploeg

Translation : Nicola Chedwick

Foto : Koos Baaij